Kichasz i masz katar? Tak odróżnisz alergię od przeziębienia
Znowu ten katar – ale czy na pewno wiesz, z czym walczysz?
Tekst w ramach akcji Bezpieczne Leki. Więcej informacji na dole wpisu.
Budzisz się rano z nosem tak zatkany, że oddychanie przez usta staje się jedyną opcją. Oczy swędzą, kichasz seryjnie, a chusteczki znikają w zastraszającym tempie. Sięgasz po krople do nosa, które zawsze pomagały przy przeziębieniu – ale tym razem nic. Po tygodniu sytuacja wygląda tak samo, a Ty zaczynasz się zastanawiać, czy przypadkiem nie robisz czegoś źle. I wiesz co? Prawdopodobnie tak właśnie jest. Bo katar to katar, ale przyczyny mogą być zupełnie różne – a od nich zależy, który lek faktycznie pomoże.
To jeden z najczęstszych błędów, jakie popełniamy podczas samoleczenia. Łapiemy pierwszą lepszą paczkę z apteczki, bo przecież „katar to katar”. Tymczasem organizm wysyła całkiem konkretne sygnały, które pozwalają odróżnić infekcję od alergii. Wystarczy nauczyć się je czytać – i nagle okazuje się, że ulga może przyjść znacznie szybciej.
Jak Twoje ciało mówi Ci, co mu dolega
Wyobraź sobie dwa scenariusze. W pierwszym katar pojawia się stopniowo, najpierw lekkie drapanie w gardle, potem niewielka gorączka, a wydzielina z nosa po kilku dniach robi się gęsta i żółtawa lub zielonkawa. W drugim – wszystko zaczyna się nagle, praktycznie z minuty na minutę, nos się zatyka, oczy łzawią i swędzą, a wydzielina jest wodnista i przezroczysta przez cały czas. Pierwszy scenariusz to klasyczne przeziębienie. Drugi – niemal pewna alergia.
Jest jeszcze kilka podpowiedzi, które warto znać. Przy alergii swędzenie jest wszechobecne – nos, oczy, czasem nawet podniebienie. Kichanie przychodzi seriami, nie pojedynczo. Objawy nasilają się w konkretnych sytuacjach: rano, gdy stężenie pyłków jest najwyższe, po wejściu do zakurzonego pomieszczenia, przy kontakcie ze zwierzęciem. Przeziębienie natomiast ma swój naturalny cykl – narasta przez kilka dni, szczytuje i stopniowo odpuszcza w ciągu tygodnia do dziesięciu dni.
Test, który możesz zrobić sam
Pewnie się zastanawiasz, jak to sprawdzić, gdy objawy nie są jednoznaczne. Jest prosty sposób. Przypomnij sobie, czy katar wraca o tej samej porze roku. Czy nasilał się wiosną, gdy kwitły brzozy? Latem przy trawach? A może pojawia się zawsze po sprzątaniu mieszkania? Jeśli widzisz powtarzający się wzorzec – to mocny sygnał, że za objawy odpowiada alergia, nie infekcja. Przeziębienia zdarzają się przypadkowo, alergie mają swoje sezony i wyzwalacze.
Warto też zwrócić uwagę na towarzyszące objawy. Ból mięśni, ogólne rozbicie, gorączka powyżej 38 stopni – to raczej infekcja. Swędzące, zaczerwienione oczy, które wyglądają jakby ktoś w nie piaskiem nasypał – to domena alergii. Oczywiście organizm potrafi płatać figle i czasem oba stany nakładają się na siebie, ale w większości przypadków obraz jest dość klarowny.
Dlaczego Twój lek może nie działać
Teraz dochodzimy do sedna sprawy. Krople obkurczające błonę śluzową nosa, takie jak OTRIVIN (udrażnia nos), działają fenomenalnie przy zatkaniu spowodowanym przeziębieniem. Zmniejszają obrzęk, pozwalają oddychać, ułatwiają odpływ wydzieliny z zatok. Problem w tym, że przy alergii zatkany nos to tylko wierzchołek góry lodowej. Pod spodem jest reakcja immunologiczna – organizm błędnie identyfikuje pyłek czy roztocza jako wroga i wypuszcza do walki histaminę. I to właśnie histamina odpowiada za świąd, kichanie, łzawienie, a także za obrzęk błony śluzowej.
Jeśli więc stosujesz tylko lek obkurczający przy alergii, to tak jakbyś wycierał wodę z podłogi, nie zakręciwszy kranu. Na chwilę będzie sucho, ale problem wraca. Co gorsza, leki obkurczające nie powinny być stosowane dłużej niż dziesięć dni – potem może pojawić się tak zwany katar z odbicia, gdzie nos zatyka się jeszcze bardziej. Przy alergii, która trwa tygodniami, to przepis na błędne koło.
Co faktycznie zatrzymuje reakcję alergiczną
Leki przeciwhistaminowe działają na zupełnie innym poziomie. Blokują receptory histaminowe, więc nawet gdy organizm „panikuje” na widok pyłku, objawy są znacznie łagodniejsze lub w ogóle się nie pojawiają. ZYRTEC UCB (sprawdź wszystko, co ważne o tym leku) i AMERTIL BIO (lek przeciwalergiczny) to preparaty zawierające cetyryzynę – substancję z grupy tak zwanych leków przeciwhistaminowych drugiej generacji. Oznacza to, że działają skutecznie, ale nie wywołują tak silnej senności jak starsze leki z tej grupy.
Jedna tabletka dziennie wystarcza, żeby utrzymać objawy pod kontrolą przez całą dobę. Działanie zaczyna się już po około godzinie od przyjęcia, a efekt utrzymuje się długo dzięki dziesięciogodzinnemu okresowi półtrwania leku. To istotne, bo alergia nie zna przerw – pyłki latają od rana do wieczora, roztocza czekają w pościeli całą noc.
Kiedy połączyć siły – strategia na ciężkie dni
Są momenty, gdy sama tabletka przeciwhistaminowa nie wystarcza. Szczyt sezonu pylenia, dzień po intensywnych porządkach, wizyta u znajomych z kotem – nos potrafi się zatkać tak skutecznie, że żaden lek doustny nie przyniesie natychmiastowej ulgi. Wtedy warto sięgnąć po rozwiązanie łączone. ZYRTEC UCB lub AMERTIL BIO blokują reakcję alergiczną od środka, a OTRIVIN stosowany doraźnie na krótki czas pozwala natychmiast odblokować nos i złapać oddech.
Kluczowe słowa to „doraźnie” i „krótki czas”. Przy alergii lek obkurczający może być wsparciem przez dwa, maksymalnie trzy dni, gdy objawy są naprawdę nie do zniesienia. Podstawą terapii pozostaje lek przeciwhistaminowy – to on działa na przyczynę, nie tylko na skutek. Warto o tym pamiętać, żeby nie wpaść w pułapkę ciągłego stosowania kropli do nosa, które z pomocnika mogą stać się źródłem nowego problemu.
Dzieci zasługują na szczególną uwagę
Jeśli z katarem zmaga się Twoje dziecko, sytuacja wymaga jeszcze większej czujności. Maluchy często nie potrafią opisać swoich objawów – nie powiedzą, że nos swędzi w środku albo że mają wrażenie piasku w oczach. Obserwuj więc, czy dziecko często przeciera nos charakterystycznym ruchem do góry (tak zwany „alergiczny salut”), czy ma ciemne cienie pod oczami, czy chrapie w nocy mimo braku przeziębienia. To mogą być sygnały alergii, nie kolejnej infekcji z przedszkola.
Przy dawkowaniu leków przeciwhistaminowych u dzieci znaczenie ma wiek i waga. AMERTIL BIO czy ZYRTEC UCB w tabletkach można podawać dzieciom od szóstego roku życia – młodsze dzieci wymagają form płynnych i konsultacji z lekarzem lub farmaceutą. OTRIVIN dla dzieci jest dostosowany do młodszych pacjentów, ale pamiętaj o zasadzie maksymalnie dziesięciu dni stosowania i zawsze pod nadzorem dorosłego.
Kiedy lepiej odpuścić i iść do lekarza
Samoleczenie ma swoje granice i warto je znać. Jeśli objawy nie ustępują mimo prawidłowo dobranego leku, jeśli pojawiają się nowe – ból głowy przy pochylaniu, ból zatok, gęsta wydzielina tylko z jednej strony nosa, gorączka – czas na wizytę u specjalisty. Może się okazać, że do alergii dołączyło się nadkażenie bakteryjne zatok, albo że problem jest bardziej złożony.
Warto też rozważyć wizytę u alergologa, jeśli objawy wracają co sezon i znacząco obniżają jakość życia. Testy alergiczne pozwalają dokładnie zidentyfikować winowajcę, a to otwiera drogę do skuteczniejszego leczenia – w tym immunoterapii, która może trwale zmniejszyć nadwrażliwość organizmu. To szczególnie istotne, gdy alergia przeszkadza w nauce, pracy czy po prostu w cieszeniu się życiem.
Podsumowanie
Teraz wiesz, że katar katarowi nierówny – a prawidłowe rozpoznanie przyczyny to klucz do skutecznego leczenia. Pamiętaj, żeby zwracać uwagę na charakter objawów: wodnista wydzielina, swędzenie i kichanie seriami wskazują na alergię, natomiast gęsta wydzielina z gorączką i bólami to raczej infekcja. Leki przeciwhistaminowe jak ZYRTEC UCB czy AMERTIL BIO działają na przyczynę reakcji alergicznej, podczas gdy OTRIVIN przynosi szybką ulgę w zatkaniu nosa, ale nie powinien być stosowany dłużej niż dziesięć dni. Połączenie obu strategii – przeciwhistaminik na co dzień i lek obkurczający doraźnie – może być najskuteczniejszym rozwiązaniem w ciężkich dniach sezonu alergicznego.
Ten artykuł powstał w ramach akcji Bezpieczne Leki, która ma na celu poszerzać wiedzę Pacjentów w temacie bezpieczeństwa stosowania leków. Organizatorem akcji jest portal Leki.pl. Więcej informacji na www.BezpieczneLeki.pl.
Bibliografia
• ZYRTEC UCB – Charakterystyka Produktu Leczniczego
• AMERTIL BIO – Charakterystyka Produktu Leczniczego
• OTRIVIN – Charakterystyka Produktu Leczniczego
Artykuł sponsorowany